De aangegeven locatie is uit stedenbouwkundig oogpunt interessant, maar de ontwikkeling ervan is niet in alle opzichten duidelijk geworden. In de tweede helft van de achttiende eeuw stonden er bescheiden huizen die van west naar oost de wijknummers F205 tot en met F210 hadden. Oostelijk van dit laatste nummer hield de rij huizen op en bevond zich een ruimte naar de wal toe. Deze parcellering lijkt ook al voor te komen in het hertogelijk cijnsregister van 1520, maar de percelen vanaf F207 waren toen aanmerkelijk breder.

De gegevens leveren van west naar oost het volgende beeld op.

De gegevens uit de verpondingsregisters en het cijnsregister van 1674 zijn problematisch. In het cijnsboek van 1728 staat het complex op naam van de weduwe van Leendert van der Weert. Uit het

In 1767 werd het complex in beslag genomen door de ontvanger van de verpondingen en in publieke verkoop aangekocht door Theodoris Minoretti, die het op 16 oktober 1767 voor 435 gulden (gekapitaliseerde lasten 2 gulden 6 stuivers 14 penningen) doorverkocht aan Matthijs van den Dungen. De grondcijns bedroeg blijkens de transportakte 1 stuiver 14 penningen; de belendingen waren: op de Weversplaats over de Beurse straat nevens huijs van Jacobus Wijgerganx ex uno en nevens dat van Bernardus Schasebargh ex alio, strekkende voor van de gemeene straate agterwaards tot op de stads walle.⁴ Ook Matthijs van den Dungen, broodbakker, bewoonde het huis zelf.⁵ In 1805 werd het complex opnieuw door de verpondingen geëxecuteerd. Koper werd Walterus Johannes Heeren voor de som van 210 gulden (lasten dezelfde als in de voorgaande akte).⁶

Later was Jacobus Nouwen de eigenaar. Deze, weduwnaar van Anneke Bos, had op 11 april 1741 zijn nicht Catharina Schoonhuijsen tot enig erfgename benoemd.¹¹ Deze trouwde met Andries Schalx, die in 1750 als Andries Schalk als eigenaar en bewoner staat vermeld¹² en het complex op 19 november 1763 overdroeg aan Bernardus Schaseberg. De koopprijs bedroeg 340 gulden (de gekapitaliseerde lasten 37 gulden, 3 stuivers, 12 penningen). De omschrijving luidde: een huys en erve binnen deeze stadt op de Wevers plaats tegen over de Beursestraat, gemeenlyk genaamt Den Groenen Ridder, neffens huys en erve van de weduwe Storm ex uno en neffens huys en erve van de weduwe Antony van den Dungen ex alio, strekkende voor van de gemeene straat tot agter aan de stads wal, zyne voorschreven huysvrouwe aangekomen by erffenis van haren oom Jacob Nouwens, spellemaker alhier, die hetselve hadde verkreegen by coop en opdragt tegens Dr. Theodorus de Marcq q.q. prout in litteris alhier wesende van dato den vierentwintigste november 1700 dartig.¹³ Deze laatste akte kon echter niet worden getraceerd. Mogelijk trad De Marcq op namens de genoemde Van der Vaart, die in 1728 eigenaar was.

Bij scheiding en deling van de boedel van Bernardus Schaseberg kwam het huis op 20 juli 1779 aan zijn ongehuwde dochter Maria Schaseberg. De getaxeerde waarde was 500 gulden.¹⁴ Bewoner

Als eigenaars en bewoners vinden we verder vermeld:

In 1742 stond als eigenaar te boek Kien en als bewoner N. Meurs, militer;² in 1750 is sprake van een huijsje van Kien;³ in 1775 wordt Roelof Verhulst genoemd als eigenaar en de kantwerkster Maria Blom als bewoonster.⁴

In 1742 was eigenaar Van Steijn, bewoner Mari Notenboom.⁷ In 1750 wordt gesproken van een huijsje van Van Thiel;⁸ in 1775 wordt als eigenaar Van Tiel en als bewoonster de weduwe Hardevoort vermeld.⁹

Hierna volgde, ter plaatse van F209, F210 en het gebied ten oosten daarvan, een erf van 83 voet breed dat in 1520 in drieën gesplitst was. Hieruit betaalden de priesters van Den Bosch 9 penningen, Jan van Rode 13 penningen en Jan Lambertsz. 14½ penning. In 1573 betaalden de priesters uit het

Ten slotte bevond zich in oostelijke richting nog een perceel, waaruit Jan van Mierde in 1520 13 penningen betaalde. Ook dit perceel was 31 voet - dus rond 9 meter - breed.² In 1573 moesten de priesters er jaarlijks 2 stuivers 10 penningen uit voldoen.³

Voor zover mogelijk wordt de geschiedenis van deze percelen later weergegeven. Naast laatstgenoemd perceel bevond zich de weg naar het Van-Mierdensmannengasthuis.

Het is overigens vooralsnog een raadsel wat er in de zeventiende eeuw met de percelen gebeurd is, die in 1573 in het bezit waren van de ‘priesters’, dit wil zeggen de geestelijken - kanunniken en beneficiaten - van de Sint-Jan. Onderzoek in het archief van de rentmeester van de geestelijke goederen⁴ leverde geen resultaat op voor wat geschiedenis van deze percelen betreft. Het is denkbaar dat er een gasthuis in gevestigd is geweest,⁵ maar welk is niet duidelijk geworden.

Adam van Mierde was een zoon van Hendrik van Mierde, die waarschijnlijk smid was en lid van de Onze-Lieve-Vrouwebroederschap. Hij overleed op 5 maart 1367. Op 16 augustus 1359 beloofde Hendrik dat hij aan zijn broer Daneel een erfcijns van 6 pond en 9 schellingen zou betalen uit het derde deel van zijn huis en erf, dat van wijlen Adam van Beerze was, gelegen in de Beurdsestraat zowel binnen als buiten de stadsmuur. Hendrik had dit derde deel van zijn broer ten erfelijke cijns gekregen voor de oudere cijnzen en de genoemde cijns. Hij bezat nog een achtste deel van dit huis. Dit deel, dat hij van Herman Ketheleer de jonge had verkregen, verbond hij tot meerdere zekerheid van de genoemde cijns.⁸

Het huis zal hierna vererfd zijn aan Hendriks zoon Adam van Mierde, die een interessante carrière doorliep. Hij was een gehuwde clericus, wat betekende dat hij alleen de lagere wijdingen had

Het mannengasthuis werd gevestigd in het huis buiten de stadsmuur. Dat het in 1418 al bestond, blijkt uit twee schepenakten van 23 maart van dat jaar, waarin de uitvoerders van het testament van Adam van Mierde - een kanunnik van de Sint-Jan, de oudste schepen van de stad en de procurator van de Bossche heilige-geesttafel - een huis en erf respectievelijk een erf met bebouwing en tuin ten erfcijns gaven. Zij deden dit ten behoeve van de arme mannen wonend in het gasthuis buiten de stadsmuur, om het verval van de gebouwen daar te voorkomen.⁵ Op deze akten wordt nog teruggekomen.

In 1501 of 1502 werden onder meer bij het gasthuis werkzaamheden aan de stadsmuur uitgevoerd. De stadsrekening van die jaren vermeldt de aanvoer van houdt ende plancken aen de poerte opten Aldenhulst, te weten by heere Adaems gasthuys van Myerde en de Boertsche molen. De benaming Oude Hulst werd gebruikt voor zowel de Oude Hulst zelf als de Sint-Jorisstraat en klaarblijkelijk ook de Weversplaats.⁶ De Weversplaats op haar beurt werd ook onder Beurde of de Beurdsestraat gerekend.

In augustus 1517 werd bebouwing afgebroken tussen de Hekel en de molen van de zusters, waarmee de Beurdse molen werd bedoeld.⁷ In de stadsrekening van 1517/18 werden door de stad

In de hertogelijke cijnsregisters van 1520 blijkt van deze veranderingen overigens nog niets. Wel staat vast dat het gasthuis toen nog over brede percelen beschikte. In de eerste plaats over een hoek aan de Dieze achter het erf van Adam van Beerze van 130 voet (ruim 37 meter) breed. Vervolgens over een erf van 294 voet (ruim 84 meter) en een receptum, in 1573 den nyeuwen uutfange geheten, waarvan de breedte niet wordt opgegeven.² In het cijnsregister daterend van laatstgenoemd jaar worden deze cijnzen betaald door de stad. Waarschijnlijk is de stad in het bezit gekomen in 1542, toen het gasthuis is afgebroken en ter plaatse een nieuwe gracht is gegraven.³ Er stonden tot dat jaar overigens nog steeds huizen buiten de wal, zoals blijkt uit een post in de stadsrekening van 1541/42: Item Jan die Snyder, Jan Otten, Dingen Blanckarts met hueren venitten, hebben steen geveeght die affgebroken was vanden manhuyse heer Adams van Myerde, met meer andere huysen aldair buyten der mueren after St. Barbara capelle staende, ende affgebroken wesende. Deze huizen stonden op een strook grond ten zuiden van de stadsmuur, die zich uitstrekte tot aan het water dat in de schepenakten die Meer genoemd wordt, een voorloper van de latere stadsgracht.

Op dezelfde datum kregen Hendrik die Zecker en Hendrik Jansz. die Wetter ook nog een goed ter plaatse buiten de stadsmuur ten erfelijke cijns.⁵ Als latere bezitters worden hier genoemd Jan die Greve, de kinderen van Peter Prijker, Willem van Rode, Jan Lambrechtsz. en het convent van de

Beide goederen komen we tegen in een viertal schepenakten waarin de begijn Liesbet dochter van Hendrik die Zecker, weduwe van Jan Roelof Lodenz. van der Sporct, er cijnzen op vestigde. In een akte van 10 oktober 1457 worden ze omschreven als huis, erf en tuin bij de Sint-Barbarakapel tussen de openbare straat en erf van Jan Lambrechtsz., strekkende van de straat tot aan de stadsmuur, en drie kameren en een daaraan liggende tuin buiten de stadsmuur tussen erf van Dirk Lambrechtsz. van Beerze en de openbare straat, strekkend van het genoemde erf van Dirk van Beerze en de muur tot aan de weg en het aldaar stromende water.¹

In volgende akten, daterend van 12 december 1458, 22 juni 1461 en 24 september 1468, worden hiernaast ook nog lakenramen vermeld bij de genoemde kameren.²

Liesbet die Zecker, weduwe van Jan van der Sporct, had een dochter die eveneens Liesbet heette. Zij trouwde met Hendrik Jansz. van Valkenburg. Als man van Liesbet droeg hij op 21 februari 1489 het goed binnen de stadsmuur over aan Cornelis en Rutger zonen van Jan van Meiensvoort en Jan Jansz. die Greve. Uit het complex gingen verschillende cijnzen:

Het huis van Gielis Zecker laat zich identificeren met het hiervóór behandelde van zijn zoon Hendrik Zecker en daarna zijn kleindochter Liesbet, gehuwd met Jan van der Sporct, later begijn van het groot begijnhof. Het meest westelijke van de huizen aan de andere zijde zal het perceel betreffen dat nog in 1520 op naam stond van Jan Aartsz. Moyken (F205). Ook het perceel dat in dit jaar ten name stond van Hugo van de Muur zal tevoren van genoemde Jan Moyken zijn geweest.

Aldus zal het huis van Kuyst, eerder Kesselman, het erf hebben omvat dat in 1520 op naam stond van Jan Lambrechtsz. Op 16 januari 1483 transporteerde Gerard Hendriksz. Kuyst als man van wijlen Aleid dochter van wijlen Gijsbrecht Kesselman, krachtens het testament van zijn vrouw, het complex aan Lambrecht van Beerze, zoon van wijlen Hendrik van Beerze van Schijndel, wolwever. De omschrijving luidde: ‘huis, erf, achterhuis en tuin, gelegen in ’s-Hertogenbosch ter plaatse geheten Beurde tegenover de Sint-Barbarakapel, aldaar tussen erf van Gielis Zecker, zoon van wijlen Goiart, aan de ene en tussen erf van Han zoon van wijlen Aart Moykens aan de andere zijde, strekkend van de openbare straat tot aan de stadsmuur van 's-Hertogenbosch; bovendien een tuin met lakenramen geheten die lakenramen aldaar staande, gelegen aldaar aan één kant van de voorgenoemde stadsmuur, aldaar tussen erf van genoemde Gielis Zecker aan de ene en tussen erf van genoemde Jan Aartsz. aan de andere zijde, strekkend van de genoemde muur tot aan het Water die Meer genoemd.' De stad had het recht om een poortje in de stadsmuur te openen en sluiten.¹ Uit het complex ging een cijns van 9

Op 9 april 1494 verkochten Jan Aart Moykens en de begijn Geertruid dochter van wijlen Jan van Keulen een cijns uit twee huizen, erven, tuinen en achterhuizen van genoemde Jan aan de Weversplaats tegenover de Sint-Barbarakapel tussen erf van Jan van Schijndel en tussen erf van Antonis Serijs, strekkend van de straat tot aan de stadsmuur en verder tot aan het water De Meer; en verder uit een kamp van Geertruid van Keulen ter plaatse De Meer; en ten slotte nog uit huis en erf en achterhuis van Geertruid in de Vughterstraat.¹ In 1520 was een Willem Antonis Serijs bezitter van het latere perceel F204.²